Aller au contenu principal

1608-12-06.DE Duplessis

Rediit hisce diebus ad nos dominus Liquæus, non iam meus sed noster, nosque mirum quantum et verba et litteræ tuæ recrearunt, ut iam et mente et oculis in vos defigar totus. Totus in vestram spem quasi cernuus procumbam. Quippe non dubito quin tibi identidem animum pulset quod Paulus ille Paulo. Quando libuit Deo qui separavit me ab utero matris meæ et vocavit, per gratiam suam. Revelare filium suum in me ut evangelisarem ipsum, statim non præterea contuli cum carne et sanguine, etc3. In omnem haud dubie occasionem intento qua regnum Christi pro moneri posse ipse existimes. At nostræ hinc puerperæ, scio, etiam maturo partu, ut obstetrix partes suas faciat terminibus opus: nisi urgeant nisi turgeant vix unquam paritura. Quæquidem accelerabit tuo tempore Deus optimus maximus præcipitabunt forte et hostes, quandoquidem eius gloriæ militat vel ipsorum rabies.
Interim quæ a me desiderari intellexi, obsequia sedulus suo quæque tempore satagam. Hoc in primis, ut vir aliquis egregius principum protestantium nomine apud vos specioso aliquo prætextu legat, omnia sinceræ amicitiæ officia cum tempus tulerit oblaturus. Quod et iam agimus et propediem præstitum iri confido. Cætera pari fide ut litteræ tuæ stimulum addent curaturus. Porro, Reverende Domine, fœdus inter serenissimam Rempublicam et Helveticos pagos iniri evangelicos præsertim quanti sit momenti non ignoras. Et vero recens nata occasio id promovere videtur; quando Lucervates basiliensem civem religionis causa exusserunt; ut ratum sit evangelicis cum pontificijs pagis fœdus abrumpere in jesuitas discordiæ incentores expellant. Quo utique fiet ut Tigurinos, Bernates, Basilienses et cæteros qui præcipue pollent ad fœdus procliviores habiturij sitis; omissis pontificijs quibuscum nulla vobis fida pacta ut pote in partes Hispani pridem propensis.
Pactas4 in decennium inducias in Belgio iam non ignoras, ea lege ut eo temporis spatio ordines ab Hispano liberi ac sui iuris agnoscantur; quod ratum habere tenetur intra triginta dies, mox expiraturos. Tuæ prudentiæ est, Reverende Domine, videre quid demum cum illis ordinibus tractari a nobis possit quod vestro commodo cedat.
Vale, … 
Salmurii 6 decembris 1608


1. Les Mémoires et correspondance politique de Duplessis-Mornay pour servir à l'histoire de la réformation et des guerres civiles et religieuses en France, sous les règnes de Charles IX, de Henri III, de Henri IV et de Louis XIII, depuis l'an 1571 jusqu'en 1623 ont été réunis et copiés sur son ordre par ses secrétaires René Chalopin et Jules Meslay, dirigés par le fidèle Jean *Daillé.
2. Le volume 368 des Mémoires de l'an MDCVIII-IX et X porte le sous-titre : La négotiation de Venize. Peut-être en référence au projet d'installer à Venise une nouvelle Genève.
3. Paul, Epître aux Galates, I, 15-16.
4. Voir Notices historiques : la trêve de Douze-ans.


Type scripteur
  • Copie

Scripteur Chiffrement
  • non chiffrée

Signature
  • non signée

Lieu
  • Saumur

Source
  • BU Sorbonne, ms 3682, f. 19r-v.

Editions précédentes
  • La Fontenelle, 1825, X, lettre CLIX, p. 255-256,

  • M. Busnelli, 1931, II, lettre I, p. 227-228.